آگار چیست و چگونه بدست می اید؟
آگار ماده ی ژله ای است که به عامل جامد کنندگی معروف می باشد و از ماکروجلبک ها استخراج می شود. آگار اولین بار توسط تارازئامون مینویا در ژاپن در سال 1648 کشف شد که به مدت 300 سال تنها ماده ی ژلاتینه کننده برای ترکیبات خوراکی بود.
ماکروجلبک هایی که تولید کننده آگار هستند از جلبک های قرمز (رودوفایسه) بوده که 2 جنس ژلیدیوم (Gelidium) و گراسیلاریا (Gracilaria) شهرت خاصی دارند.
در سال 1982 رابرت کخ متوجه شد که آگار بستر مناسبی برای تکثیر باکتری و انجام آزمایش با باکتری ها می باشد. ترکیبات آگار بسته به شرایط محیطی دریا متفاوت است. میزان کربن دی اکسید، اکسیژن و شدت نور خورشید در این امر اهمیت دارد.
روش استخراج آگار از ماکروجلبک ها
جلبک ژلیدیوم از بستر های طبیعی در کشورهای مراکش، اسپانیا، پرتغال ژاپن و کره جنوبی استخراج می شود و هنوز موفق به کشت آن نشده اند. اما جلبک گراسیلاریا در مقیاس صنعتی در کشور چین، اندونزی و شیلی کشت داده می شود. برای تهیه اگار ابتدا ماکروجلبک ها از نقاط کم عمق جمع آوری می شود، سپس در مقابل نور خوشید قرار گرفته تا رطوبت آن کاهش یابد و برای انجام فرایند های بعدی اماده شود.
در ابتدا ماکروجلبک ها شسته شده تا بقایای خارجی مانند ماسه، نمک و … حذف شود. سپس تحت تیمار قلیایی قرارمیگیرد بدین صورت که از سدیم هیدروکسید 2 تا 5 درصد در دمای 85 الی 90 به مدت یک ساعت استفاده می شود.
برای از بین بردن حالت قلیایی، جلبک ها با آب شست و شو داده می شوند و با اسید رقیقی حالت قلیایی را خنثی می کنند. جهت استخراج اگار، جلبک ها به مدت چند ساعت در آب جوش حرارت می بینند و سپس از فیلتر عبور داده می شوند تا بقایا غیر مربوط جدا شود.
در ادامه آب داغ خنک می شود و حالت ژله ای به خود می گیرد که حاوی 1 درصد آگار است. ژل ها به قطعات کوچک تر تقسیم شده و با آب شست و شو داده می شود تا نمک های محلول حذف شود و در صورت لزوم از تکنیک بلیچینگ جهت رنگ زدایی استفاده می شود.
در ادامه ژل ها با سیستم پرس ژل رصوبت خود را از دست داده و خشک می شوند. در نهایت اگار به دست امده اسیاب شده و در قطعات مورد نظر تهیه می شود.
