سیستم های کشت روباز در پرورش جلبک ها
همانطور که در مقاله قبل اشاره شد سیستم های کشت جلبک ها به دسته کشت در محیط باز و بسته تقسیم می شود. در این مقاله از آلگی پرشیا با انواع سیستم های کشت روباز و مزایا و معایب آن ها آشنا می شوید:
وقتی صحبت از کشت جلبک ها در مقیاس صنعتی می شود، اسم سیستم های کشت روباز که قدیمی ترین و ساده ترین روش های کشت هستند به میان می اید. قدیمی ترین گزارش ها نشان می دهد که اولین بار اقوام آزتک در کشور مکزیک این روش طبیعی را پیاده سازی کردند و جلبک اسپیرولینا را از دریاچه ها جمع آوری و مصرف می کردند. امروزه بزرگترین سیستم کشت روباز در کشور استرالیا با تولید 6 تن بتاکاروتن از جلبک دونیلا انجام می شود. این ساختار های روباز کم هزینه بوده و قابلیت توسعه دارند. به طور کلی 3 سیستم کشت روباز رایج است که در ادامه به آن می پردازیم.
- حوضچه های ساکن (Unstirred pond)
ساده ترین شیوه ی کشت روباز استفاده از حوضچه های ساکن است که میتواند به طور طبیعی مانند دریاچه ها وجود داشته باشد یا به طور مصنوعی ساخته شود. این حوضچه ها باید طولی معادل 50 سانتی متر داشته باشد تا نور به خوبی عبور کند. این سیستم کشت، یکی از ساده ترین و ارزان ترین روش های کشت است که به دلیل وجود سایر موجودات زنده مانند باکتری، قارچ و پروتوزوآ، جلبک ها رشد رقابتی خواهند داشت. از معایب این روش می توان به جریان ساکن آب اشاره کرد که مانع انحلال کربن دی اکسید و مواد مغذی و در نتیجه کاهش رشد جلبک می شود. ریزجلبک دونیلا سالینا با این روش میتواند کشت داده شود
- استخر های دارای بازوی چرخان (raceway pond)
این سیستم کشت رایج ترین روش تجاری برای کشت ریزجلبک ها می باشد. عمده ترین جلبک هایی که با این روش کشت می شود ریزجلبک های اسپیرولینا، دونیلا، کلرلا و هماتوکوکوس می باشد. عمق استخر ها باید بین 15 تا 50 سانتی متر بوده و که به صورت تک کانال یا کانال های گروهی بیضوی هستند.. در این سیستم پدال یا بازوهای چرخان (paddlewheels) وجود دارد که باعث جابه جایی محیط کشت و سلول ها شده در نتیجه نور خورشید و کربن دی اکسید به خوبی بین سلول ها پخش می شود.
- حوضچه های مدور(Circular ponds)
این روش که برگرفته از استخرهای تصفیه پساب می باشد از حوضچه های دایره ای شکل تشکیل شده که یک بازو در مرکز آن قرار دارد و عمل همزدن را انجام می دهد. این حوضچه ها بین 20 تا 30 سانتی متر عمق و 40 متر قطر دارند. ریزجلبک کلرلا به صورت تجاری در آسیا با استفاده از این روش کشت می شود.
نکات کلیدی کشت روباز جلبک ها:
- در طراحی سیستم های کشت باید به مخلوط شدن محیط کشت و دسترسی همه ی سلول ها به نور و کربن دی اکسید دقت شود.
- در کشت های روباز همیشه خطر آلودگی با باکتری، قارچ یا سایر جلبک ها وجود دارد.
- کنترل عوامل محیطی مانند دما و pH در کشت های روباز سخت است.
- برای ساخت این سیستم ها بهتر است از متخصصین در زمینه کشت صنعتی جلبک کمک بگیرید.
- برای کشت صنعتی جلبک ها باید به سایر عوامل مانند منبع آب، نور، آب و هوا دقت کرد.
